Mikołaj Kopernik, urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu przy ul. Św. Anny (obecnie ul. Kopernika), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary pochodzącej z rodziny Watzenrode.
Polski astronom, matematyk, ekonomista, lekarz, prawnik, ekonomista, wybitny uczony epoki odrodzenia, twórca teorii heliocentrycznej budowy świata, autor przełomowego w dziejach nauki dzieła De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich) w 1543 w Norymberdze; wprowadził metodę rozwiązywania trójkątów sferycznych. Opracował heliocentryczny model Układu Słonecznego, według którego Słońce znajduje się w centrum, Ziemia jest planetą i podobnie jak pozostałe planety obiega Słońce po orbicie kolistej. Mimo zadedykowania dzieła ówczesnemu papieżowi, nie zostało przychylnie przyjęte przez Kościół, a nawet umieszczono je w 1616 r. w indeksie ksiąg zakazanych, z którego usunięto je dopiero 1828 decyzją papieża Piusa VII. Na przełomie XVI i XVII w. teoria K. zyskiwała jednak coraz więcej zwolenników. Do ugruntowania jej najbardziej się przyczynili G. Bruno, J. Kepler i Galileusz. Znalazła ukoronowanie w prawie ciążenia powszechnego sformułowanym przez I. Newtona. Pierwszy namacalny dowód obserwacyjny ruchu Ziemi dokoła Słońca dostarczony został, gdy J. Bradley odkrył 1725-28 aberrację światła.
W całokształcie swoich koncepcji Kopernik połączył wszechstronny humanistyczny punkt widzenia ze ściśle naukowym, wolnym od metafizycznych uprzedzeń, podejściem do badanych zjawisk.
Teoria Kopernika wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce Ziemi i człowieka we Wszechświecie i stała się podstawą rozwoju nauk ścisłych. Jego dzieło wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną niekiedy przewrotem kopernikańskim; odmieniło niemal całokształt myślenia człowieka, zapoczątkowując przełom światopoglądowy, który słusznie nazwano przełomem kopernikańskim, „rewolucją kopernikowską”. Przełom ten doprowadził do zrewolucjonizowania wszystkich gałęzi ówczesnej nauki, do zmiany uznawanej dotąd hierarchii wartości i położył podwaliny pod rozwój nowożytnej cywilizacji, dla której charakterystyczny stał się wpływ nauki na wszystkie dziedziny życia indywidualnego i zbiorowego.
Z idei Kopernika wywodzi się późniejsza zasada kosmologiczna, zwana także zasadą kopernikańską, według której część Wszechświata dostępna obserwacjom nie różni się od jego pozostałych części. W wersji uogólnionej przyjmuje się, że żaden punkt we Wszechświecie nie jest wyróżniony.
Kopernik publikował także prace z dziedziny ekonomii. Na zlecenie kapituły warmińskiej opracował plan reformy gospodarczej i monetarnej oparte na projekcie poprawy pieniądza i ujednolicenia monety polskiej i pruskiej.. W 1517 r. napisał traktat Monetae cudendae ratio (O biciu monety), sformułował w nim prawo ekonomiczne, według którego pieniądz gorszy wypiera z rynku pieniądz lepszy zwanym później prawem Greshama - Kopernika. W swym traktacie mówił, że na skutek spadku wartości pieniądza ceny wciąż rosną, a handel zagraniczny staje się coraz trudniejszy. Dobre monety srebrne są wychwytywane i przetapiane na gorszą monetę, z czego zyski czerpią miasta dające prawo bicia monety oraz kupcy, którzy sprzedają swe towary według wartości złota. Gorszy pieniądz wypiera z obiegu lepszy.
Znaczną wartość dla nauki przedstawiały obserwacje astronomiczne Kopernika. Dokonany przez niego pomiar długości roku (365 dni 5 godzin 55 minut 58 sekund) stał się podstawą reformy kalendarza, którą przeprowadził w 1582 r. papież Grzegorz XIII (kalendarz gregoriański obowiązuje do dzisiaj). Kopernik był także cenionym przez współczesnych lekarzem i sprawnym administratorem.
W latach 1491-1495 studiował w Krakowie, a następnie we Włoszech (Bolonia, Padwa, Ferrara). W 1503 doktoryzował się z prawa kanonicznego.
Kopernik posiadał rodzeństwo: starszego brata Andrzeja oraz dwie siostry Barbarę i Katarzynę. Krótko przed śmiercią ojca w 1483 roku rodzina Koperników przeniosła się do kamienicy przy Rynku Staromiejskim. Kiedy ojciec umarł, Mikołaj miał zaledwie dziesięć lat i potrzebował oficjalnego opiekuna. Został nim wuj Łukasz Watzenrode. W osiemnastym roku życia za sprawą wuja Łukasza Watzenrode Kopernik udał się do Krakowa na studia uniwersyteckie, które kończył w latach 1491-1495. Pobierał wówczas nauki akademickie w dziedzinie geometrii, trygonometrii, matematyki oraz astronomii. Następne lata to kolejne studia we Włoszech w Bolonii na wydziale prawa kanonicznego (1496-1500), a następnie w Padwie w latach 1501-1503, gdzie studiuje medycynę. W roku 1503 Kopernik obronił przewód doktorski z prawa kanonicznego, ale na doktorat z medycyny nie starczyło już czasu, ani pieniędzy. Po powrocie do Polski mieszkał w Lidzbarku Warmińskim, Fromborku (1510), Olsztynie (1520-1521, w czasie wojny polsko-krzyżackiej). W 1512 r. Kopernik został kanonikiem kapituły warmińskiej i przeniósł się do Fromborka.
Mikołaj Kopernik zgromadził bogaty księgozbiór, który przekazał w testamencie diecezji warmińskiej. W 1626 roku księgozbiór wpadł w ręce Szwedów, jego część trafiła do biblioteki uniwersyteckiej w Uppsali. Obecnie z 46 tomów kopernikańskich z notatkami astronoma aż 39 znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali, dwa w uppsalskiej bibliotece Obserwatorium Astronomicznego i jeden w Bibliotece Królewskiej w Sztokholmie, są one obiektem polsko-szwedzkich projektów naukowych.
Mikołaj Kopernik był nowoczesnym uczonym i odważnym człowiekiem szukającym prawdy o Wszechświecie. Ogłoszone drukiem dzieło przyniosło światu nową ideę. Mikołaj Kopernik zakończył życie 24 maja 1543 roku na skutek wylewu krwi do mózgu. Mikołaj Kopernik został pochowany pod posadzką katedry fromborskiej.
19 lutego 2010 roku, w 537 rocznicę narodzin polskiego wybitnego astronoma IUPAC nazwało pierwiastek 112 copernicium. W Bazylice katedralnej św. Janów w Toruniu odbyła się uroczysta Msza św., podczas której wystawiony był sarkofag z doczesnymi szczątkami Mikołaja Kopernika. Następnie sarkofag został przewieziony do Olsztyna, gdzie do 16 marca wystawiony był na widok publiczny w Bazylice konkatedralnej św. Jakuba a następnie do 21 maja na Zamku Kapituły Warmińskiej. Stamtąd 21 maja sarkofag ze szczątkami astronoma został przewieziony do Fromborka, gdzie 22 maja został uroczyście pochowany w tamtejszej Bazylice Katedralnej.